Şaşılık

ŞAŞILIKLAR

Normalde son­su­za ba­kar­ken görme eksenleri bir­bi­ri­ne pa­ra­lel konumdadır. Göze yakın bir ob­je­ye ba­kar­ken gör­me ek­sen­le­ri or­ta hat ile eşit açı mey­da­na getirirler . Gör­me ek­sen­le­ri ara­sın­da­ki pa­ra­le­liz­min bo­zul­ma­sı ve­ya or­ta hat­la mey­da­na ge­tir­dik­le­ri açı­la­rın bir bi­rin­den fark­lı ol­ma­sı­  sonucu gözlerden birinin veya ikisinin normal pozisyona göre içe, dışa , yukarı veya aşağı doğru yer değiştirmesine şa­şı­lık de­nir.

Uzay­da  i­ki fo­ve­a­yı ve­ya fo­ve­a­ya gö­re si­met­rik retinal noktaları uyaran fik­sas­yon nok­ta­la­rı­nın üze­rin­de bu­lun­du­ğu ha­ya­li çiz­gi­ye ho­rop­ter de­nir.  Bu çiz­gi üze­rin­deki ob­je­le­r tek ola­rak al­gı­la­nır­lar. Ho­rop­te­rin önün­de ve­ya ar­ka­sın­da­ki nok­ta­lar iki fo­ve­a­yı ve­ya fo­ve­a­ya gö­re si­met­rik re­ti­nal nok­ta­la­rı uyar­ma­­ya­ca­ğın­dan has­ta­lar­da dip­lo­pi (çift gör­me) mey­da­na ge­lir .

Kaymanın yeni olduğu dönemde  si­met­rik  re­ti­nal nok­ta­lar uya­rı­l­ama­ya­ca­ğın­dan dip­lo­pi mey­da­na ge­lir. Has­ta dip­lo­pi­yi gi­der­mek için  ka­yan göz­de­ki gö­rün­tü­yü gör­me mer­ke­zi dü­ze­yin­de bas­kı­lar (süp­res­yon) ve ambliyopi / görme tembelliği meydana gelir. Ayrıca sağ­lam gö­zün  foveasında oluşan gö­rün­tü ile ka­yan gö­zün fo­ve­a­sı üze­ri­ne dü­şen başka bir cismin gö­rün­tü üst üs­te al­gı­la­na­rak ka­rı­şı­kı­lı­ğa yol açar (Kon­füz­yon). Dip­lo­pi, süp­res­yon ve kon­füz­yo­na­ şaşılığın adaptasyon mekanizmaları denir.

Göz­ler­de kay­ma ol­maz­sa he­r i­ki fo­vea bir­lik­te ve eşit uya­rı ala­ca­ğı için her gözdeki gö­rün­tü­ler be­yin­deki füz­yon mer­ke­zi ta­ra­fın­dan bir­leş­ti­ri­le­rek tek ve net gör­me mey­da­na ge­lir ( bi­no­kü­ler gör­me ). Binoküler görme sayesinde  i­ki göz­le tek ve net gör­me, gö­rme alanının genişlemesi ve ci­sim­le­rin üç bo­yut­lu gö­rül­me­si­ sağlanır.

Ekstraoküler kaslar ve görevleri

Or­bi­ta­nın dış ve iç du­var­la­rı arasında 45° lik açı vardır . Baş ve göz primer pozisyonda iken gö­z ak­sı ile or­bi­tal aksı ara­sın­da 23° lik açı oluşur . Eks­tra­o­kü­ler kas­la­rın etkisi  göz kü­re­si­nin orbita içerisindeki konumuna bağlı olarak ta değişir.

Her gözde hareketlerden sorumlu dört tane rektüs ,  iki tanede oblik kas vardır. Kaslar Herring ve Scherrington yasasına göre  çalışırlar. Herring yasasına göre bir kasa giden uyarı kadar onun sinerjistine eşit uyarı gider ve gözler o yöne doğru eşit derecede deviye olur . Scherrington yasasına göre bir kasa giden uyarı kadar onun antagonistine inhibisyonel uyarı gider. Böylece uyarılan kasın direkt antagnositi gevşer .

Rektüs kasları orbita apeksinde ve optik kanalın etrafındaki Zinn halkasından başlar. Oblik kaslardan Üst Oblik   Zinn halkasından başlarken ,  İnferior oblik  lakrimal krestten başlar .

Ekstraoküler kaslar , sinir ve görevleri
Rektüs kasları	Sinir	Görevleri
İç rektüs	III.	Addüksiyon
Üst rektüs	III.	Elevasyan, intorsiyon ve addüksiyon
Alt rektüs	III.	Depresyon , ekstorsiyon ve addüksiyon
Dış rektüs	VI.	Abdüksiyon
Oblik kaslar
Alt oblik	III.	Elevasyonyon,extorsiyon ve abdüksiyon
Üst oblik	IV	Depresyon, intorsiyon ve abdüksiyon

İç rektüs  kası / dış rektüs  , alt rektüs  / üst oblik  , üst rektüs  /  alt oblik  sinerjist  kaslardır .

Göz ha­re­ket­le­ri

              

1. Dük­si­yon ha­re­ket­le­ri

Bir Gözün tek başına yapmış olduğu  ha­re­ket­e dük­si­yon ha­re­ket­i de­nir. Ad­dük­si­yon , ab­dük­si­yon , sup­ra­dük­si­yon , inf­ra­dük­si­yon .

b.Ver­si­yon ha­re­ket­le­ri

İki gö­zün bir­lik­te ve ay­nı yö­ne yap­tığı ha­re­ket­ler­dir. Deks­tro­ver­si­yon (sa­ğa), Le­vo ver­si­yon (so­la) , inf­ra­ver­si­yon (aşa­ğı) , sup­ra­ver­si­yon (yu­ka­rı) ha­re­ket­ler­dir. Versiyon hareketleri sinerjik kaslar tarafından meydana getirilir .

c.Ver­jans ha­re­ket­le­ri

İki gö­zün aynı anda ve ters yön­e yapmış olduğu ha­re­ket­le­r­dir. Kon­ver­jans ve di­ver­jans ol­mak üze­re iki­ye  tipi vardır.  Kon­ver­jans mer­ke­zi pre­tek­tal böl­ge­de per­lia nük­le­us ci­va­rın­da ol­du­ğu be­lir­til­mek­te­dir.

Bu ha­re­ket­lerden kon­ver­jans ha­re­ke­ti ya­kın ça­lış­ma sı­ra­sın­da iki göz­le tek gör­me­mi­ze yar­dım­cı ol­du­ğu için çok önem­li­dir. Konverjans hareketi yetersiz olan bireylerde yakın çalışma sırasında çift görme satır ve sıraların karışması, alından başlayan baş ağrısı, göz yorgunluğu meydana gelir.

 Kon­ver­jans yet­mez­li­ği­nin ne­den­le­ri­ni şöy­le sı­ra­la­ya­bi­li­riz. Myo­pik ref­rak­tif ku­sur , ço­cuk­la­rın ve in­fant­la­rın exo­de­vi­yas­yo­nu , bi­fo­kal göz­lük­ler , p­riz­ma kul­la­nıl­ma­sı , hi­pert­ro­i­di , presbiyopi . Özel­lik­le pres­bi­yo­pi ça­ğın­da­ki in­san­lar­da ako­mo­das­yon aza­la­ca­ğı için has­ta­lar­da kon­ver­jans­ta aza­lır. Böy­le­ce has­ta­lar ya­kın ça­lış­ma sı­ra­sın­da sa­tır ve sı­ra­la­rın ka­rış­tı­ğı­nı , bu­la­nık gör­dük­le­ri­ni be­lir­tir­ler.

Te­da­visi

1. Füz­yon ek­zer­siz­le­ri .
2. Ya­kın göz­lü­ğü ve­ya hi­per­met­ro­pi­yi ol­du­ğun­dan az dü­zel­te­rek ako­mo­das­yo­nu teş­vik et­mek.
3. Myo­pi­yi ako­mo­das­yo­n spazmına  se­beb ol­ma­ya­cak ka­dar yük­sek tut­mak.
4. Ta­ba­nı içer­de priz­ma­lar ver­mek.
5. Cer­ra­hi yön­tem­ler­le me­di­al rek­tüs ade­le­si re­zek­si­yo­nu

              

Şaşılıkların nedenleri

Çok de­ği­şik ne­den­ler­le or­ta­ya çı­ka­bi­lir . Kon­je­ni­tal , do­ğum trav­ma­la­rı, eks­tra­o­kü­ler kas fib­ro­zi­si ve yok­lu­ğu , kas dist­ro­fi­le­ri , myas­te­nia gra­vis , myo­zi­tis, eks­tra­o­kü­ler kas­la­ra gi­den si­nir­le­rin trav­ması , hi­per­tan­si­yon , şe­ker has­ta­lı­ğı , tü­mör­ler ( özel­lik­le be­yin sa­pı , hi­po­fiz ve or­bi­ta ) , hi­pert­ro­i­di so­nu­cu eks­tro­kü­ler ade­le­ler­de ka­lın­laş­ma , kon­ver­jans ve di­ver­jans az­lı­ğı ve­ya faz­la­lı­ğı ,vas­kü­ler ne­den­ler­den özel­lik­le anev­riz­ma­lar ol­mak üze­re kra­ni­al si­nir nük­le­us­la­rı­na olan ka­na­ma­lar ve bes­len­me ye­ter­siz­li­ği , dif­te­ri, bo­ti­lis­mus gibi nörotoksik nedenler ze­hir­le­ri­ne bağ­lı , gör­me tem­bel­li­ği so­nu­cu göz­ler­den bi­ri­nin ve­ya iki­si­nin bir­lik­te kul­la­nıl­ma­ma­sı .

Enof­tal­mi  , epikantus , hipermetropia , hi­po­te­lo­ri­zim , ne­ga­tif kap­pa açı­sı , mikroftalmi gi­bi ne­den­ler­le ya­lan­cı içe  şa­şı­lık oluşur­ken , ma­kü­la ek­to­pi­si , hi­per­te­lo­ri­zim , yük­sek de­re­ce­li mi­yo­pi , ek­zof­tal­mi , la­te­ral kan­tu­sun la­te­ra­le yer de­ğiş­tir­me­si so­nu­cu­da ya­lan­cı dış şa­şı­lık olu­şur.

Şaşılıkların semptomları

Çift gör­me, or­yan­tas­yon bo­zuk­lu­ğu, baş ve göz üze­rin­de ağ­rı ve göz yor­gun­lu­ğu / astenopia , uyuk­la­ma . Ayrıca paralitik kaymalarda görme alanını genişletmek ve çift görmeyi gidermek bakımından anormal baş pozisyonuna rastlanır.

Şaşılıkların sınıflandırılması       

 

1. La­tent / gizli  şa­şı­lık­lar

Füz­yon me­ka­niz­ma­sı yar­dı­mıy­la kont­rol ede­bil­di­ği­miz an­cak mu­a­ye­ne yön­tem­le­riy­le or­ta­ya çı­ka­rı­la­bi­len kay­ma­lar­dır. Bun­la­ra – for­ya  lar­da de­nir. Kay­ma­nın yö­nü­ne gö­re dış, iç, yu­ka­rı, aşa­ğı di­ye kı­sım­la­ra ay­rı­lır. Dış for­ya­ya sık rast­la­nır. An­cak ver­ti­kal for­ya­lar­da­ki füz­yon ye­te­ne­ği­nin az ol­ma­sı ne­de­ni ile bun­lar­da as­te­no­pi­ye da­ha sık rast­la­nır. Bü­tün for­ya­lar­da has­ta­lar­da özel­lik­le ya­kın ça­lış­ma sı­ra­sın­da bu­la­nık gör­me, çift gör­me, uyuk­la­ma, alın­dan baş­la­yan ve en­se­ye doğ­ru ya­yı­lan baş ağ­rı­la­rı olu­şur.

Te­da­vi­

1. Ref­rak­si­yon ku­su­ru dü­zel­ti­lir. Ek­zot­rop­ya­da mi­yo­pi­yi faz­la dü­zel­tir­ken hi­per­met­ro­pi­yi ol­du­ğun­dan da­ha az dü­zel­ti­riz. Eso­for­ya için ter­si ge­rek­li­dir.
2. Füz­yon ek­zer­siz­le­ri ve­ri­lir.
3. Ta­ba­nı kay­ma­nın ter­si yön­de  ola­cak şe­kil­de priz­ma­lar tat­bik edi­lir.
4. Cer­ra­hi te­da­vi uy­gu­la­nır.

 

1. Ma­ni­fest / belirgin  şaşılıklar

Füz­yon me­ka­niz­ma­sıy­la kont­rol ede­me­di­ği­miz be­lir­gin kay­ma­lar­dır. Bun­la­ra – t­rop­ya  lar­da de­nir.

Şa­şı­lık­la­rı ay­rı­ca kay­ma yö­nü­ne gö­re

Eso ( iç)-for­ya / trop­ya

               Hi­per (yu­ka­rı)- for­ya /trop­ya

Ek­zo (dış)- for­ya / trop­ya

               Hi­po (aşa­ğı) -for­ya / trop­ya

Kay­ma de­re­ce­si­nin iki gözde eşit olup olmamasına  gö­re ­pa­ra­li­tik  ve non – pa­ra­li­tik  ola­rak­ta sı­nıf­lan­dı­rırız.

1. a.Kon­ko­mi­tant / non – paralitik

Eks­tra­o­kü­ler ade­le­ler­de pa­ra­li­zi yok­tur.

Kay­ma de­re­ce­si bü­tün ba­kış is­ti­ka­met­le­rin­de eşit­tir.

Has­ta­lar­da anor­mal baş po­zis­yo­nu , dip­lo­pi ve kon­füz­yon gi­bi bo­zuk­luk­la­ra az rast­la­nır. Sağ­lam göz­le fik­sas­yon yap­tı­ğı­mız­da ölç­tü­ğü­müz kay­ma de­re­ce­si (p­ri­mer kay­ma ) has­ta göz­le fik­sas­yon yap­tı­ğı­mız za­man­ki kay­ma de­re­ce­si­ne (se­kon­der kay­ma ) eşit­tir.

Esotropya

Yu­kar­da be­lirt­ti­ğim ne­den­ler­le göz­ler­den bi­ri­nin ve­ya iki­si­nin içe kay­ma­sı ha­li­dir. Ge­nel­lik­le ço­cu­ğun ya­kı­na il­gi duy­du­ğu ve çev­rey­le il­gi­len­me­ye baş­la­dı­ğı 2-3 yaş ci­va­rın­da or­ta­ya çı­kar. Bu dönem silier cismin gelişmeye başladığı dönemdir.  Bun­lar­da hi­per­met­ro­pik tür­de kır­ma ku­sur­una  ve amb­li­yo­piye sık rastlanır.

Te­da­vi­si  amb­li­yo­pi yok­sa en er­ken dö­nem­de cer­ra­hi mü­da­ha­le ile iç rek­tüs ade­le­si ge­ri­le­ti­le­rek dış rek­tüs ade­le­si re­ze­ke edi­lir. Amb­li­yo­pi mev­cut­sa ön­ce amb­li­yo­pi dü­zel­ti­lir ve en kı­sa za­man­da ame­li­yat edi­lir. Böy­le­ce has­ta­da olu­şa­bi­le­cek psi­ko­lo­jik trav­ma ön­len­di­ği gi­bi , bi­no­kü­ler gör­menin gelişmeside sağlanmış olur.

 

Ekzotropya

Ge­nel­lik­le ile­ri yaş­lar­da or­ta­ya çı­karsa da doğuştan olan ekzotropyaya sık rastlanmaktadır. Has­ta­lık par­lak ışık­ta , ha­yal gör­me ve has­ta­nın dik­ka­ti­nin da­ğıl­dı­ğı (TV. iz­le­mek gi­bi) du­rum­lar­da or­ta­ya çı­kar. Baş­lan­gıç­ta kay­ma kont­rol edi­le­bi­lir­ken za­man­la be­lir­gin ha­le ge­lir. De­vi­yas­yon uza­ğa ba­kış­ta da­ha be­lir­gin­dir. Bun­lar­da ho­mo­ni­um fik­sas­yon­dan do­la­yı ( sağ göz­le sa­ğa, sol göz­le so­la bak­mak) amb­li­yo­pi­ye esot­rop­lar­da­ki  ka­dar sık rast­lan­maz. Ge­nel­lik­le mi­yo­pik kır­ma ku­sur­la­rıy­la bir­lik­te bu­lu­nur­lar. Te­da­vi­le­rin­de ka­yan gö­zün ya­da fik­sas­yon yap­ma­yan gö­zün iç rek­tü­sü re­ze­ke edi­lir  (küv­vet­len­di­ri­lir) , dış rek­tüs ge­ri­le­ti­lir ( za­yıf­la­tı­lır) .

PARALİTİK ŞAŞILIKLAR

Paralitik kaymalar göz kaslarını innerve eden kranial sinir felçlerine bağlı olarak meydana gelir. Doğumsal olabildiği gibi genellikle kazanılmış nedenlere bağlı olarak meydana gelir.

Paralitik Şaşılıkların nedenleri

1. Konjenital .

Sinir nükleusu ve periferik sinir lezyonlarına bağlı olarak meydana gelir.

1. Travma .

Kafa kaidesi kırıkları ve diğer tip kafa travmalarına bağlı olarak meydana gelir. En sık VI. kranial sinir olmak üzere IV ve III. sinirlerde de paraliziye neden olur.

1. c.İnflamasyon.

Difteri, hepatitit, gribal enfeksiyonlar, menenjit, poliyomyelitis ,  botilismus  gibi hastalıklara bağlı olarak gelişir.

d.Vasküler ve kan hastalıkları

Basiller arter tıkanması, migren spazmına bağlı , anevrizmaların basısı ve rüprütü , temporal arteritis , subdural kanamala r, sinüs kavernozum trombozu , karotiko kavernoz fistül , lenfoma ve lösemi .

1. Metabolik

Diabetes mellitüs ( şeker hastalığı ), troid oftalmapati

 

1. Tümörler.

Tentöriumun altında lokalizasyon gösteren tümörlerde sık olmak üzere, nazofarenks tümörleri, menenjiomlar , hipofiz adenomları .

1. Kas hastalıkları

Myastenia gravis , myotonik distrofi ve ilerleyici eksternal oftalmopleji .

1. Demyelinizan  hastalıklar

Multible skleroz sırasında medial longitidunal fasikülüsün (MLF )  etkilenmesine bağlı olarak III. veya VI. sinir paralizilerine uyar paralitik tipte şaşılık meydana gelebilir. MLF ün ön liflerinin etkilenmesi ile bir veya iki taraflı addüksiyon yetersizliği , MLF ün arka kısım liflerinin etkilenmesine bağlı olarak bir veya iki taraflı abdüksiyon yetersizliği meydana gelebilir. Buna internükleer oftalmopleji denir.

Paralitik Kaymaların Özellikleri

1. Göz hareketlerinde kısıtlılık
2. Çift görme daha çok kazanılmış tip paralitik kaymalarda görülür. Ayrıca  oryantasyon bozukluğuna da sık rastlanır.
3. Anormal baş pozisyonu. Diplopiyi ortadan kaldırmak ve görme alanını genişletmek amacı ile oluşturulur.
4. Kayma açısında bakış yönüne ve fiksasyon yapan göze göre değişiklik olur. Kayma açısı paralitik kasın etki alanına doğru bakmakla artar.

III. Kranial sinir felcinde bulgular

Total III. sinir felçlerinde ptozis, midriazis, akomodasyon yetmezliği, konverjans yetmezliği , yönü yukarı veya aşağı olan nistagmus ve gözde dışarı ve aşağı doğru kayma bulunur. Kısmı sinir felcinde hangi kasa giden dalcıkta felç varsa o kas ile ilgili hareket kısıtlılığı görülür.

III. sinir felcinde pupilde genişleme olmaması hastada diabetes mellitüs , myastenia gravis ve sinüs kavernozuma invaze  ve sempatik sistemi etkileyen tümörleri düşündürür .

1. Kranial sinir felcinde bulgular
2. sinir üst oblik kasını  innerve eder. Torsiyoner etkisi çok belirgin olan bu kasta anormal baş pozisyonu çok belirgindir. Oküler tortikolisin en önemli nedenlerinden biridir. Hastalarda merdiven inip çıkmakta  ve kitap okumaktaki güçlük en belirgin özelliktir. Ayrıca  paralitik kasın bulunduğu göz yukarı doğru kayar .
3. Sinir  felcinde bulgular

İntrakranial patolojilerden çok sık etkilenir. Felcinde göz içeri doğru kayar.

Kazanılmış paralitik kaymalar ile konjenital paralitik kaymalar bazı özellikleri ile birbirlerinden ayrılırlar.

Kazanılmış ve akkiz paralitik kaymalar arasındaki farklar
Bulgular	Konjenital kayma	Kazanılmış kaymalar
Diplopi	Nadir	Sık
Ambliyopi	Olabilir	Yoktur
Konkomitant kayma	Olabilir	Yoktur
Anormal baş pozisyonu	Felçli göz kapatılınca olabilir	Felçli göz kapatılınca kalkar
Antagonist kasta kontraktür	Olabilir	Yoktur
Eski fotoğraflar	Anormal baş pozisyonu olabilir	Normaldir

Tanı yöntemleri

1. Gör­me de­re­cesi saptanır. Beş met­re uzak­lık­ta ve 5 da­ki­ka­lık açı ile ge­len harf­le­rin de­ğer­len­di­ril­me­si esa­sı­na da­ya­nır. Bu harf­le­rin her ­bir ba­ca­ğı 1 da­ki­ka­lık açı ile gö­ze ge­lir. Böylece hastalarda görme tembelliği saptanır.
2. Fun­dus mu­a­ye­ne­si. Göz­be­bek­le­ri ge­niş­le­ti­le­rek ko­ri­o­re­ti­ni­tis, op­tik disk de­ği­şik­lik­le­ri de­ğer­len­di­ri­lir. Özel­lik­le kü­çük ço­cuk­lar­da re­ti­na tü­mör­le­ri ( retinablastom ) yö­nün­den araş­tı­rı­lır. Konjenital toxoplazmosise bağlı korioretinitis ekarte edilmelidir.
3. Göz ha­re­ket­le­ri. Pa­ra­li­tik kas­la­rın or­ta­ya çı­ka­rıl­ma­sın­da, kon­ver­jans yet­mez­li­ği­nin bu­lu­nup bu­lun­ma­dı­ğı­nı or­ta­ya çı­kar­mak için kul­la­nı­lır.
4. De­vi­yas­yon de­re­ce­si­nin de­ğer­len­di­ril­me­si
5. a) Hirsc­hberg

Has­ta­dan 33 cm uzak­lık­ta bir ışık kay­na­ğı­na bak­ma­sı is­te­nir. Özel­lik­le kü­çük ço­cuk­lar­la fik­sas­yon yet­mez­li­ği   ve ko­o­pe­re ola­ma­yan has­ta­la­ra tat­bik edi­lir. Fik­sas­yon ışı­ğı­nın kor­nea üze­rin­de­ki lo­ka­li­zas­yo­nu de­ğer­len­di­ri­lir. Pu­pil sa­ha­sın­dan 1mm lik yer de­ğiş­tir­me 7°  lik de­vi­yas­yo­nu gös­te­rir.

1. b) Krimsky

Hirsc­hberg yön­te­mi­ne gö­re uy­gu­la­nan bir test­tir. Bu me­tod­da kor­nea üze­rin­de de­sant­ra­li­ze olan ışı­ğı mer­ke­ze ge­ti­ren priz­ma de­ğe­ri bu­lu­nur ( ka­yan göz önü­ne p­riz­ma­lar ko­na­rak yapılır  ).

1. c) P­riz­ma ört­me aç­ma tes­ti

Ört­me ve aç­ma tes­ti sı­ra­sın­da ta­ba­nı kay­ma­nın ter­si yön­de ola­cak şe­kil­de ka­yan göz önü­ne priz­ma­lar ko­na­rak , göz­de­ki ha­re­ke­ti or­ta­dan kal­dı­ran p­riz­ma de­ğe­ri he­sap­la­nır.

 d ) Si­nop­to­for tes­ti.

5. Lee Scre­en ve EMG .

Eks­tra­o­kü­ler kas pa­ra­li­zi­le­ri , kont­rak­tür­le­rini sapyamaya yarar .

6. Bi­no­kü­ler gör­me mu­a­ye­ne­si ;

Wörth’ ün dört nok­ta tes­ti ve Ba­go­li ‘ ­nin çiz­gi­li cam­la­rı.

Tedavi

Paralitik şaşılıklar  primer pozisyonda diplopi var ise , anormal baş pozisyonuna neden oluyorsa ve kayma derecesi çok fazla ise ameliyat gerektirir.

 

1. 1.       Alternan kapama.

 Diplopiyi ortadan kaldırmak amacı ile bir gün bir gözü ertesi diğer gözü kapatılır  işlerini yapmaya çalışır.

2. Altı ay kadar beklenir.

Paralitik kastaki düzelmeyi beklemek amacı ile altı ay kadar beklenmelidir.

3. Geriletme ve rezeksiyon ameliyatları ve kas transferleri.

Altı ay içerisinde düzelmeyen hastalarda , paralitik kas rezeksiyon yöntemi ile kuvvetlendirilir, direkt antagonisti geriletilir. Ayrıca sağlam emktraoküler kasların tendonları paralitik kasın üzerine transfer edilir.

4. Botilismus toksin enjeksiyonu . Paralitik kasın direkt antagonistinin kontraktürüne engel olmak bakımından botilismus toksin enjeksiyonu yapılır.
5. Prizmatik camlar. Çok küçük açılı kaymalarla ,genel sağlık durumu ameliyata elvermeyen hastalarda uygulanır.

Şaşılıkların genel tedavi prensibleri

Ön­ce tes­bit edil­miş­se ne­den or­ta­dan kal­dı­rıl­ma­lı.

1. Ref­rak­si­yon ku­suru ve amb­li­yo­pi te­da­vi­si

Şa­şı­lık has­ta­la­rın­da kar­şı­laş­tı­ğı­mız en önem­li so­run gör­me tem­bel­li­ği­dir.  Organik bir neden olmaksızın gözlerden bir veya ikisinin normale göre az görmesidir. Altı yaşından önce saptanıp tedavi edilmeli , düzelse bile tedaviye 11 yaşına kadar devam etmelidir . Do­ğuş­tan göz ka­pak­la­rı­nın göz be­bek­le­ri­ni ka­pa­ta­cak ka­dar dü­şük ol­ma­sı (pto­zis) , kon­je­ni­tal ka­ta­rakt . İki göz ara­sın­da­ki 2 di­opt­ri­den faz­la kır­ma ku­su­ru, ani­zo­ko­nia . Re­ti­na­da­ki kon hüc­re­le­ri­nin özel­lik­le fo­ve­a­da az ol­ma­sı , şa­şı­lık ve op­tik at­ro­fi­yi sa­ya­bi­li­riz. Bu tip has­ta­la­rın okul ön­ce­si dö­nem­de er­ken­den tes­pit edi­le­rek uy­gun şe­kil­de te­da­vi­le­ri ge­re­kir. Yok­sa ile­ri dö­nem­ler­de gör­me tem­bel­li­ği­ne bağ­lı ola­rak bi­no­kü­ler gör­me­ ge­li­şe­me­ye­ce­ğinden iş bul­ma ve mes­lek se­çi­min­de so­run­lar­la kar­şı­la­şa­bi­li­r. 1 Var­sa or­ga­nik ne­den­le­ri or­ta­dan kal­dır­mak , 2  Ref­rak­si­yon ku­su­ru­nu dü­zelt­mek  , 3 İyi gö­ren gö­zü kont­rol­lü şe­kil­de ka­pat­mak , 4 Pe­na­li­zas­yon sağ­lam gö­zün si­li­er ka­sı at­ro­solle  felç edi­le­rek tam kor­rek­si­yon ya­pı­lır. Amb­li­yop gö­zün kul­la­nıl­ma­sı­na yar­dım­cı olunur ,  5 Pleoptik tedavi,  amb­li­yop gö­zün fo­ve­a­sı ko­ru­nur­ken , ek­sant­rik fik­sas­yon nok­ta­sı la­ser ve­ya par­lak ışık­la kamaştırılarak fo­ve­a­nın gö­rev yap­ma­sı sağ­la­nır. Göz tem­bel­li­ği dü­zel­se bi­le tedaviye  11 ya­şı­na ka­dar de­vam edil­me­li­dir.

2. Fuz­yon ek­zer­siz­le­ri ve or­top­tik te­da­vi
3. P­riz­ma te­da­vi­si .

 Kay­ma de­re­ce­si­ne bağ­lı ola­rak ge­nel­lik­le kü­çük açı­lı kay­ma­lar­da kay­ma de­re­ce­si­nin ya­rı­sı de­ğe­rin­de iki adet priz­ma ta­ba­nı kay­ma­nın ak­si is­ti­ka­met­te ola­cak şe­kil­de gözler önü­ne yer­leş­ti­ri­lir.

4. Cer­ra­hi te­da­vi çok ça­lı­şan kas za­yıf­la­tı­lır, az ça­lı­şan kas kuv­vet­len­di­ri­lir.

Ame­li­ya­t komp­li­kas­yon­ları

Yan­lış göz ve  kas ame­li­yat edi­le­bi­lir , skle­ral per­fo­ras­yon ,  vit­re­us ka­na­ma­sı ,  or­bi­tal se­lü­lit , okü­lo­kar­di­ak ref­lekse bağlı  ölüm , kas ka­ça­bi­lir , üçten faz­la ka­sa mü­da­ha­le edi­lir­se ön­seg­ment is­ke­mi­si mey­da­na ge­lir. Ame­li­yat­tan son­ra göz­ler uzun za­man ka­pa­tıl­maz. En ­faz­la 1 gün ka­pa­lı tu­tu­lur.