YÜZEN CİSİMLER VE IŞIK ÇAKMALARI;

Birçok kişinin görme  alanlarında  gördükleri  hareketli,  küçük noktacıklara yüzen cisimler denir. Sıklıkla duvar  yada  gökyüzü gibi düz bir zemine  bakarken  görülürler.  Yüzen  cisimler  çok zaman  önce   Romalılar   zamanında   uçan   sinekler   (“muscae volantes”) olarak tanımlanmıştır.

Yüzen cisimler, göz boşluğunu dolduran, jelatine  benzer  berrak bir sıvı olan vitreus  içindeki  küçük  jel  kümeleridir.  Gözün önünde  gibi  görünseler  de  aslında  gözün   içindeki   sıvıda yüzmektedirler ve  retina  tarafından  gölge  olarak  görülürler (Retina: Gözün ışığa duyarlı iç tabakası). İster küçük nokta,  daire,  çizgi  şeklinde  ister  örümcek  ağı şeklinde olsun yüzen cisimlerin ortaya çıkması, özellikle aniden gelişirlerse çok endişeye sebep  olabilirler.  Bununla  birlikte bunlar genellikle  önemsizdirler  ve  yaşlanmayı   gösterirler. Vitreus  jeli  zamanla  büzülür,  retinadan  ayrılır  ve   yüzen cisimlere sebep olur. Bu özellik miyoplarda daha sık görülür.

         Yüzen cisimler  önemli  midir?   Vitreus  jeli  ayrıldığı  sırada retina yırtılabilir. Bazen gözün  içinde  az   miktarda  kanamaya sebep olur ve yeni yüzen cisim grupları şeklinde  görülür.  Eğer bu yırtık retina dekolmanı haline gelirse çok önemlidir. Nadiren göz içi inflamasyonları ve vitreus içinde oluşan kristale  benzer birikintiler de yüzen cisimcikleri yaparlar.

 Göz doktoru tarafından  muayene  edilmedikçe,  yüzen  cisimlerin  tehlikeli olup olmadığına karar verilemez.  Aniden  ortaya  çıkan yüzen cisimlerin yada ışık çakmalarının göz  doktoru  tarafından değerlendirilmesi gerekir.

         Yüzen cisimlere ne yapılabilir?  Yüzen cisimler  bazen  özellikle okurken görmeyi etkileyebilir ve çok  rahatsız  edici  olabilir. Eğer yüzen cisim tam görme çizginizin üzerindeyse, yapılacak  en iyi şey gözlerinizi hareket ettirmektir.  “Böylece  sıvı  girdap yapar ve yüzen cisim görme ekseninin dışına çıkar.  Yukarı-aşağı bakmak  gözün  içinde  değişik  akıntılar  oluşturur  ve   yüzen cisimler yer değiştirir.

IŞIK ÇAKMASININ SEBEBİ NEDİR?

Gözün içini dolduran vitreus jeli bazen retinayı çeker. Bu çekme gerçekte bir  ışık  olmadığı  halde  ışık  çakmaları  yada  ışık çizgileri görmeye sebep olur. Aynı şey göze  darbe vurulduğu zaman ”yıldız” görüldüğünde de olur.

Vitreus ayrılması jeli  retinadan  uzağa  çektiği  zaman  birkaç hafta ışık çakması görülüp  kaybolabilir.  Bu,  yaşlandıkça  sık olarak meydana gelir ve genellikle endişelenmek  gerekmez.  Bazı nadir  durumlarda,  ışık  çakmaları  çok   sayıda   yeni   yüzen cisimlerle ve hatta görme  alanının  bir  kısmının  kararmasıyla birliktedir. Böyle bir durumda retina yırtığı  ya  da  dekolmanı gelişip  gelişmediğini  belirlemek  için  hemen  göz   doktoruna muayene olmak gerekir.

Her iki gözde  zigzag  çizgi  ya  da  “ısı  dalgaları”  şeklinde görülen ve 10-20 dakika süren ışık çakmaları genellikle  beyindeki kan damarlarının spazmına bağlı olarak ortaya  çıkan  migrendir. Eğer bunu baş ağrısı izlerse buna migren baş ağrısı denir. Bununla birlikte bunlar baş ağrısı olmadan da görülebilir. Bu durumda  bu ışık çakmalarına oftalmik migren ya  da  baş ağrısız  migren  adı verilir.

         Işık çakması ya da yüzen cisim varsa  gözler  muayene  edilmeli  midir?  Yüzen cisimler yada ışık çakmaları genellikle ciddi  bir göz problemini göstermez. Eğer çok sayıda olursa  ya  da  belli bir zaman  içinde  daha  kötüleşirse,  göz  doktoru  tarafından muayene önerilir. Muayenede retina  ve  vitreus  jeli  dikkatle incelenir. Bu muayeneyi iyi yapabilmek için eğitim  ve  tecrübe önemlidir.

 Not: Söz konusu olan  sizin  görmenizdir.  Gözlerinizin  mümkün  olan en iyi bakıma hakları vardır.